De commanderij van Gruitrode draagt een rijk en roemrucht verleden met zich mee. Lang geleden was dit een belangrijk politiek, artistiek, cultureel en militair centrum, met als rode draad de aanwezigheid van de machtige Duitse Ridderorde.
Deze oorspronkelijke commanderij maakte deel uit van de 12 commanderijen die gegroepeerd waren rond de hoofdcommanderij in Alden Biesen. Het belang van de commanderij van Gruitrode blijkt uit het feit dat hier munten werden geslagen. Het gebouw werd echter in 1485 verwoest als gevolg van een vete tussen de families van der Marck en van Arenberg. Ter vervanging van de oorspronkelijke commanderij werd in de tweede helft van de 16de eeuw het huidige kasteel met pachthoeve in Maaslandse renaissancestijl gebouwd. Tot de Napoleontische tijd bleef het goed in het bezit van de Ridders van de Duitse Orde. De achttiende eeuw was voor de commanderij een periode van verval en het kasteel takelde geleidelijk af. In 1808 ging de Commanderij over in privé-eigendom.
In 2012 schonk de familie Van Megchelen de commanderij aan de gemeente Meeuwen-Gruitrode. Het kasteel, het belangrijkste cultuurhistorisch erfgoed van de gemeente Gruitrode, wordt nu ontwikkeld als toegangspoort tot de Duinengordel. Een unieke natuurkern met bossen, landduinen, vennen en heide vlakbij het Nationaal Park Hoge Kempen.